Lịch sử hình thành huyện Phù Cát

Nhìn lại quá khứ thì trước năm 1470, Phù Cát thuộc đất Chăm pa. Năm 1471, vua Lê Thánh Tôn mở rộng bờ cõi đến tận tận Cù Mông, lập phủ Hoài Nhơn vào thừa tuyên Quảng Nam. Phủ Hoài Nhơn có 3 huyện: Bồng Sơn, Phù Ly, Tuy Viễn. Phù Cát thuộc huyện Phù Ly. Năm 1602, Chúa Nguyễn Hoàng đổi Hoài Nhơn thành Quy Nhơn.

Năm 1832, dưới triều vua Minh Mạng, Phù Ly chia thành hai huyện Phù Mỹ và Phù Cát, lấy sông La Tinh làm ranh giới, đặt tên là Phù Cát từ đó. Huyện đầu tiên ở Xuân Hội, sau chuyển về Hòa Hội (1865) rồi vào An Hành (Thị trấn Ngô Mây ngày nay).

Cuối thế kỷ XIX, Phù Cát có 4 tổng và 127 làng. Qua nhiều thời kỳ sát nhập, chia tách, đến năm 1937 toàn huyện có 6 tổng và 114 làng. Khoảng năm 1946 đến tháng 3 năm 1948, bỏ tổng, 2 lần nhập làng xã, còn lại 13 xã, lấy chữ “Cát” làm tên đầu cho các xã mới: Cát Khánh, Cát Minh, Cát Tài, Cát Hanh, Cát Sơn, Cát Hiệp, Cát Trinh, Cát Nhơn, Cát Tường, Cát Thắng, Cát Xương và Hoành Sơn. Trước năm 1975 tục nhập một số làng cho huyện Phù Mỹ, Tuy Phước, Vĩnh Thạnh. Sau năm 1975 đến nay, một số xã đã tách và thành lập đơn vị cấp xã mới gồm các xã Cát Lâm, Cát Tân, Cát Hưng, Cát Tiến, Cát Hải, Cát Thành và Thị trấn Ngô Mây.

Chương trình nghệ thuật với chủ đề: Phù Cát – Tự hào 190 năm hình thành và phát triển

Sau ngày đất nước được giải phóng hoàn toàn, từ một người nông dân thuần nông, điểm xuất phát thấp, đến nay Phù Cát đã xây dựng được nền tảng kinh tế – xã hội ngày càng chắc chắn trên các mặt. Kinh tế duy trì tốc độ tăng trưởng khá. Diện mạo đô thị, nông thôn ngày càng văn minh, hiện đại. Đáng chú ý, qua 10 năm xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh huyện Phù Cát đã đạt nhiều thành tích rất đáng được ghi nhận, 100% xã đạt chuẩn nông thôn mới, 2 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao. Đến nay tổng giá trị sản xuất toàn huyện đạt gần 36.202 tỷ đồng, thu ngân sách đạt hơn 2.282 tỷ đồng; Thu nhập bình quân đầu người trên địa bàn huyện đạt 50,7 triệu đồng/năm, gấp 2,6 lần so với trước đây 10 năm; Tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn huyện còn 2,88%. Văn hóa xã hội, giáo dục, y tế, an sinh xã hội có nhiều tiến bộ, đời sống của nhân dân được nâng cao rõ ràng. Quốc phòng, an ninh, trật tự, an toàn xã hội được đảm bảo. Công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở ngày càng được củng cố các điều kiện toàn diện, vị trí của huyện ngày càng được khẳng định. Huyện Phù Cát được Thủ tướng Chính phủ Ký Quyết định công nhận huyện đạt chuẩn nông thôn mới năm 2020. Đây là phần thưởng hết sức cao quý và ý nghĩa của Đảng, Nhà nước trao tặng huyện nhà nhân dịp kỷ niệm 190 năm Danh nhân xưng Phù Cát.